สิ่งหนึ่งที่ทำให้วิทยาศาสตร์มีความศักดิ์สิทธิ์ก็คือ การที่มีระเบียบวิธีการในการตั้งสมมติฐาน ทดลอง หาผลลัพธ์ พิสูจน์ซ้ำ และ สามารถเผยแพร่ให้เป็นที่ประจักษ์แก่คนทั่วไปได้
การทดลองมีสองแบบใหญ่ ๆ คือ การทดลองเชิงความคิด คือ การตั้งจินตนาการก่อน แล้วค่อยหาทางพิสูจน์ด้วยโมเดลทางคณิตศาสตร์หรือสูตรทางคณิตศาสตร์ กับ การทดลองเชิงปฏิบัติ คือ การลงมือแล้วสังเกตผลการลงมือ
- คณิตศาสตร์ใช้การทดลองเชิงความคิด
- ฟิสิกส์ใช้การทดลองเชิงความคิด แล้วจึงใช้การทดลองเชิงปฏิบัติ
- เคมีใช้การทดลองเชิงปฏิบัติ
- ชีววิทยาใช้การทดลองเชิงปฏิบัติ
- ดาราศาสตร์ใช้การทดลองเชิงปฏิบัติ
เพราะวิทยาการคอมพิวเตอร์ คือ ศาสตร์ทางการคิดค้นทฤษฎีการคำนวณสำหรับคอมพิวเตอร์ และ การคิดค้นทฤษฎีการประมวลผลสารสนเทศ ดังนั้น จึงเป็นเรื่องของการจัดการกับสิ่งที่จับต้องไม่ได้ และอยู่บนพื้นฐานของการจัดการด้วยการคำนวณด้วยคณิตศาสตร์
ดังนั้น การทดลองทางวิทยาการคอมพิวเตอร์ จึงเป็นการทดลองเชิงความคิด!!!
การทดลองเชิงความคิดมันค่อนข้างยาก เพราะมันต้องมีการตั้งจินตนาการขึ้นมาก่อน ซึ่งแตกต่างจากการทดลองเชิงปฏิบัติ ที่สามารถหยิบจับโน่นนี่นั่นมาลงมือแล้วสังเกตผลการลงมือได้